Nawet poprawnie zaprojektowana i wykonana konstrukcja nawierzchni drogi posiada określony okres eksploatacji, w którym powinna zachować swoje parametry umożliwiające komfortowe i bezpieczne poruszanie się pojazdów. Spowodowane jest to zjawiskiem, które określamy jako zmęczenie materiału, czyli jego powolną degradację pod wpływem cyklicznych obciążeń. W rzeczywistości jednak na uszkodzenia nawierzchni ma wpływ wiele dodatkowych czynników jak niepoprawnie wykonane warstwy, czy zmiana warunków wodnych w stopniu nie przewidzianym na etapie projektowania. Podczas diagnostyki nawierzchni jesteśmy w stanie oszacować co było przyczyną danych uszkodzeń określając ich rodzaj i zakres.
Rodzaje uszkodzeń nawierzchni
W zależności od wyglądu i umiejscowienia uszkodzenia klasyfikujemy je do odpowiedniej grupy, oceniamy jego szkodliwość i zakres. Dzięki temu możliwe jest zaplanowanie prac remontowych w odpowiednim czasie w taki sposób aby zachować komfort i bezpieczeństwo użytkowania dane odcinka drogi. Ocenę stanu nawierzchni można dokonywać zgodnie z wytycznymi SOSN.
Pęknięcia siatkowe
Pęknięcia siatkowe, nazywane też aligatorowymi z uwagi na ich wygląd, objawiają się jako przecinające się, nieregularnie rozmieszczone, poprzecznie, podłużnie i ukośnie pęknięcia na powierzchni warstw asfaltowych. Ich przyczyną jest wyczerpanie nośności warstw asfaltowych, które wystąpi nawet na poprawnie zaprojektowanej drodze z uwagi na zjawisko wyczerpania trwałości zmęczeniowej. Spękania tego typu mogą pojawić się również przedwcześnie w przypadku nagłego spadku nośności podłoża (w wyniku działania wody) lub przejazdu ponadnormatywnego obciążenia.
Pęknięcia pojedyncze podłużne
Tego typu pęknięcia warstw asfaltowych przebiegają prosto lub krzywoliniowo w kierunku równoległym lub ukośnym do osi jezdni. Zalicza się również do nich nieszczelne spojenia technologiczne, często widoczne w okolicy osi jezdni. Zazwyczaj powstają one w skutek bezpośredniego obciążenia warstw asfaltowych przez pojedyncze szerokie opony o dużym nacisku, gdzie spękanie powstaje w warstwie ścieralnej i propaguje wgłąb nawierzchni.
Pęknięcie pojedyncze poprzeczne
Spękania poprzeczne przebiegają prosto lub krzywoliniowo w kierunku prostopadłym do osi jezdni. Tego typu uszkodzenie zazwyczaj klasyfikujemy jako spękanie odbite, co oznacza że ich przyczyną jest przenoszenie pęknięć z warstw leżących pod mieszankami mineralno-asfaltowymi. Dzieje się tak głównie gdy warstwy te są wykonane z materiałów sztywnych jak na przykład kruszywo związane cementem.
Wybój
Wybojami nazywamy miejsca, gdzie występuje ubytek masy warstwy jezdnej na głębokości większą niż grubość wierzchniej warstwy asfaltu (warstwy ścieralnej). Przyczyną ich powstawania jest uszkodzenie warstw asfaltowych powstałe w wyniku niewłaściwych parametrów mieszanki mineralno-asfaltowej lub niepoprawnego jej wbudowania.
Łata
Łaty są to miejsca, na których wcześniej dokonywano już napraw poprzez częściową wymianę fragmentu nawierzchni, uzupełnienie ubytków, wypełnienie zapadnięć lub naprawy wybojów. Mimo, że łaty nie są uszkodzeniem same w sobie to traktuje się je jako miejsca wymagające szczególnej uwagi.
Ubytki kruszywa i lepiszcza
Zniszczenie tego typu oznacza ubytki materiału warstwy ścieralnej bez naruszenia warstw niżej leżących. Wynika one z niewłaściwych parametrów mieszanki mineralno-asfalowej lub błędów w jej układaniu. Zalicza się również do nich rozstępy warstwy ścieralnej pochodzenia wykonawczego oraz powierzchnie po zabiegu frezowania.
Koleiny
Koleiny dzielimy na strukturalne i lepkoplastyczne. Koleiny strukturalne powstają w wyniku utraty nośności podłoża gruntowego i zazwyczaj mają jednolity duży promień krzywizny. Koleiny lepkoplastyczne powstają w wyniku nacisku opony na warstwy asfaltowe i ich płynięcia, co jest spowodowane zbyt miękką mieszanką mineralno-asfaltową.
Przeczytaj również czy to na pewno uszkodzenie asfaltu?
